Uitdaging: tel op onbekend terrein
Niet ieder deel van Nederland wordt even goed onderzocht op vogels. Sommige landschappen nodigen wat minder uit om er te gaan tellen. Of er wonen gewoonweg weinig vogeltellers in de omgeving. Deze gebieden kunnen mooie verrassingen opleveren. Gegevens over vogels uit deze regio net zo waardevol als uit goed getelde gebieden.
Onbekend terrein
Om tellen in de weinig bezochte regio’s te stimuleren hebben we een nieuwe uitdaging bedacht: ga tellen op terra incognita (onbekend terrein)! We verwachten dat deze regio’s ook tijdens het veldwerk voor de nieuwe Jaarrond Vogelatlas niet vanzelf in kaart gebracht zullen worden. Met deze uitdaging stimuleren we daarom alvast een goede spreiding van tellingen door heel Nederland.
Met je deelname kun je mooie beloningen verdienen. De 'challenge' start op 1 januari 2026 en eindigt op 31 december van dat jaar.
Blauwe km-hokken
Op basis van de vanaf 2018 ingevoerde tellingen hebben we elk vierkante kilometerhok punten gegeven. Hoe minder er geteld is, hoe hoger de klasse waarin het km-hok komt. Daarbij hebben we de afstand tot het dichtstbijzijnde getelde hok meegenomen, evenals de diversiteit van het landschap in het hok. Alle hokken in de klassen 2-5 zijn blauw gekleurd. In de app kun je de gekleurde hokken ook onderscheiden.
Tellingen van 1 uur in een heel kilometerhok leveren de meeste punten op. Tel je een uur lang in een km-hok met de hoogste klasse, dan levert dat je bijvoorbeeld 10 punten op.
Zo doe je mee
- Zorg dat je geregistreerd bent als waarnemer bij Sovon.
- Bekijk de methode van tellingen voor LiveAtlas. Nog nooit meegedaan? Lees dan vooral de handleiding even door.
- Kijk op de website van LiveAtlas welke kilometerhokken de meeste punten opleveren. Deze hokken kun je in het veld ook in de invoer van de app Avimap zien.
- Voer een telling van 1 uur in een heel km-hok of een variabele telling van minimaal een halfuur uit.
- Heb je medetellers, voer die dan ook in bij je telling.
- Na 31 december kijken we naar de deelnemers die minstens 100 punten (prijs naar keuze) of 200 of meer (bon van 30 euro voor webshop) kilometerhokken van de vogelvormen hebben geteld die nog niet eerder geteld waren in dat jaar.
Selecteer het hok in Avimap
In de laatste versie van de apps Avimap en iAvimap kun je vanaf 1 januari 2026 de hokken die bij de challenge horen herkennen aan de blauwe rand. Selecteer die hokken en tel er minstens een half uur om extra punten te verzamelen.
Heb je de app Avimap nog niet? Download deze dan om mee te doen. Achteraf de telling invoeren op ons invoerportaal kan ook.
De app downloadenIk ga meedoen
Ga naar de website van LiveAtlas om de kilometerhokken te zien.
Nog enkele spelregels
- Complete vogellijsten van minimaal een halfuur doen mee in de puntentelling. Dus ook tellingen met klasse 1.
- Bij de definitieve puntentelling worden alleen de goedgekeurde lijsten meegenomen. Validatoren kijken of de lijst voldoet aan de methode van LiveAtlas.
- Zodra een km-hok met klasse 2-5 een telling bevat, wordt deze paars. Elke maand start de kaart opnieuw. Doe je in een maand meerdere tellingen in een hok uit klasse 2-5, dan krijg je geen extra punten voor de extra tellingen. Iedere andere teller die hetzelfde km-hok telt in die maand, krijgt wel eenmalig ook de volle punten. Zo stimuleren we het doen van maandelijkse tellingen en zetten we in op maximale spreiding.
Een rekenvoorbeeld
De tellers Victor en Vera gaan altijd samen tellen. Ze doen mee aan deze challenge en besluiten tijdens hun vakantie van twee weken in Oost-Drenthe uurtellingen in 10 kilometerhokken van klasse 4 te doen. Dat levert hen 10 x 8 = 80 punten op. Zowel Victor als Vera krijgen deze punten.
Ook tellen ze nog drie keer een halfuur in het km-hok waar hun vakantiehuisjes staat. Het huisje staat in een hok met klasse 3. De eerste keer tellen levert dat 3 punten op. De twee andere keren 1 punt. In totaal dus 5 punten. Victor en Vera komen thuis met een voldaan gevoel en ieder 85 punten en hebben daarmee al bijna het boek Verschenen of verdwenen bij elkaar geteld!
Wat je krijgt
De deelnemers met meer dan 200 punten krijgen een cadeaubon ter waarde van 30 euro die te besteden is in de webshop van Sovon.
Deelnemers met 100-199 punten kunnen kiezen uit twee verschillende beloningen ter waarde van 10 euro:
Onbekende plekken
Deze uitdaging brengt je op onbekende plekken in de regio. Niet alleen de goedbezochte vogelgebieden worden bezocht. In het veld word je bijvoorbeeld verrast door soorten die je in onbeduidende bosjes of waterplasjes tegenkomt. Doordat je alle soorten telt en we zowel het getelde oppervlak als de tijdsduur weten, zijn je tellingen vergelijkbaar met die van anderen. Dat maakt deze complete lijsten waardevol.
Iedere vogelaar kan meedoen
Deze vorm van waarnemen is ook een leuke manier voor vogelwerkgroepen om vogelaars bekend te maken met het fenomeen atlastellingen. Vanaf 1 december 2026 zal het veldwerk voor de nieuwe Jaarrond Vogelatlas starten. Deze uitdaging is een leuke en waardevolle opwarmer voor deelname aan dit project.
Meer over het project waar deze challenge bij hoort
Albert de Jong
Adviseur en woordvoerder