Windenergie gevoeligheidskaarten

Windturbines kunnen negatieve gevolgen hebben voor vogels. Er is kans op directe sterfte door aanvaring met de rotorbladen of de mast. En de turbines kunnen de leefgebieden van vogels verstoren. Hier moet men rekening mee houden bij de planning van een windturbinepark.

Sovon heeft in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit onderzocht waar veel vogelsoorten voorkomen die kwetsbaar zijn voor windparken. Met gegevens over de verspreiding, aantallen en vliegbewegingen van deze vogelsoorten zijn kaarten gemaakt met gebieden waar naar verwachting de risico’s van windturbines op kwetsbare soorten het grootst zijn.

Wat zien we op deze kaarten?

In onderstaande kaarten zijn deze risico’s te zien voor vogels. In de rode gebieden zijn de risico’s het grootst. In de lichter blauw/groen gekleurde gebieden het laagst. Er zijn verschillende kaarten gemaakt voor broedvogels en niet-broedvogels. Aangezien een windturbine er het gehele jaar staat, zijn de afzonderlijke kaarten gecombineerd in één kaartbeeld. Daarnaast is een kaart waarin de vogeltrek in beeld is gebracht.

Gevoeligheidskaart broedvogels en niet-broedvogels

Kanttekeningen

Bij de interpretatie van de kaarten is een aantal kanttekeningen te plaatsen. Deze kaarten laten niet de daadwerkelijke aanwezigheid van vogels zien. En ook niet de sterfte, of verstoring als er een windturbine in het gebied zou komen te staan. Het is een verwachting van een risico dat je loopt bij plaatsing van windturbines op een bepaalde plek. Deze verwachting is berekend op basis van wat we weten over de aanwezigheid van soorten en de kennis van hun leefgebiedseisen. En de kaarten geven een beeld van alleen de voor windturbines kwetsbare vogelsoorten.

Zoekkaarten

De kaarten zijn een hulpmiddel bij het verder uitwerken van zoekgebieden voor windenergie in Nederland. Hiermee helpen we de RES-regio’s, gemeenten en initiatiefnemers om in een vroeg stadium informatie over de relevante vogelsoorten te betrekken bij het uitwerken van zoekgebieden. De kaarten geven daarbij geen oordeel of het plaatsen van windenergie wel of niet mogelijk is in een gebied; plaatsing van nieuwe windturbines moet te allen tijde voldoen aan de regels van de Wet natuurbescherming.

Om daadwerkelijk te weten of de plaatsing vogels negatief beïnvloedt, is nader onderzoek per soort nodig. Dan pas kan worden vastgesteld of de verwachte kwetsbare vogelsoorten daadwerkelijk nadelige gevolgen zullen ervaren van beoogde windturbines. De kaarten geven een indicatie. Ze zijn daarom geen vervanging van het ecologisch (veld)onderzoek dat onderdeel is van de plan- en vergunningverleningsprocedures in het kader van de Wet natuurbescherming.

Digitale bestanden: landelijk en per RES-regio

Hieronder kunnen de digitale kaartbestanden worden gedownload, zowel op landelijk niveau als per RES-regio. In elk zip-bestand zijn voor de vier gevoeligheidskaarten (broedvogels, niet-broedvogels, broed- en niet-broedvogels en vogeltrek) de volgende bestanden opgenomen: pdf-bestand met het kaartbeeld, ascii-gridbestand te openen in een GIS en drie bestanden die horen bij een shape-bestand van de gevoeligheidskaart (Shp, shx en dbf bestanden).

Samenwerking

Ralph Buij (WEnR) en Roland van der Vliet (Bureau Waardenburg) hebben inhoudelijk meegedacht bij het opstellen van de soortenmatrix en de modellering van de vliegbewegingen.

Links