Wadden Sea Flyway Initiative
Om de drie jaar vindt een integrale vogeltelling plaats langs de gehele Oost-Atlantische Flyway: de trekroute van watervogels vanuit het Arctische gebied tot aan Zuid-Afrika. In totaal tellen circa 1.2000 vogelaars in 37 landen zo'n 14 miljoen watervogels. In Nederland doen zo’n 100 ervaren vogelaars mee langs de Waddenkust en in de Delta. Marc van Roomen van Sovon coördineert deze flyway-tellingen. In 2014, 2017, 2020 en 2023 vonden de integrale tellingen plaats.
Deze unieke telling langs de kust biedt een up-to-date overzicht van hoe het met de watervogels gaat. Het gaat om soorten als de Kanoetstrandloper, Lepelaar, Scholekster en Groenpootruiter. De telling brengt in beeld hoe gezond de trekvogelpopulaties zijn, waar hun favoriete overwinteringsplekken liggen en waar de knelpunten zitten. Zulke informatie is hard nodig, want daarmee kunnen we bedreigde vogels beter beschermen.
Resultaten Flyway-telling
De Waddenzee blijkt een belangrijke zwakke schakel te zijn in de Oost-Atlantische route van trekvogels. Hoe meer een trekvogel afhankelijk is van de Waddenzee, hoe slechter het met de vogel gaat. Vooral vogels die in de Waddenzee broeden, zijn erg kwetsbaar. Maar het gaat niet met alle wadvogels slecht. Er is vooral een afname van vogels die afhankelijk zijn van voedsel op wadplaten; viseters doen het veel beter.
De laatste resulaten zijn te lezen in Simultaneous January 2020 waterbird and wetland census along the East Atlantic Flyway: National Reports (PDF 12 Mb)
Zie ook: het rapport over de telling in 2017.
Meerdere tellingen
In januari 2016 is er op kleinere schaal in selecties van gebieden geteld om een vinger aan de pols te houden. Landen langs de Atlantische Oceaan van Afrika werden daarbij extra ondersteund. In januari 2017, 2020 en 2023 zijn ook complete integrale tellingen gehouden om de ingezette monitoring te bestendigen en ook om aanvullende gegevens te verzamelen over de opzienbarende trends die door de telling van 2014 zichtbaar werden. Naast de monitoring van aantallen besteden we ook extra aandacht aan de monitoring van drukfactoren.
Integraal
Het integrale meetsysteem voor trekvogels is de afgelopen jaren ontwikkeld in opdracht van het Programma naar een Rijke Waddenzee en uitgevoerd door Sovon Vogelonderzoek Nederland in samenwerking met Vogelbescherming Nederland, Birdlife International en Wetlands International.
Samenwerking
De monitoring van wadvogels langs de Oost-Atlantische Flyway is een samenwerking tussen het Wadden Sea Flyway Initiative (WSFI), Wetlands International en BirdLife International. Het WSFI is een samenwerkingsverband tussen Nederlandse, Duitse en Deense overheden dat in het leven werd geroepen in 2009, toen de Waddenzee tot Werelderfgoed werd benoemd door UNESCO. Vanuit het het besef dat de Waddenzee onderdeel is van de flyway en dat integrale kennis noodzakelijk is voor adaptief beheer heeft het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Sovon opdracht gegeven om de monitoring langs de hele flyway te verbeteren, samen met Wetlands International en BirdLife International. Naast de monitoring van vogelaantallen gaat het daarbij ook om monitoring van drukfactoren en beschermingsmaatregelen.
