Waar bidt de Torenvalk?

De vraag

We willen het belang van wegbermen als jachtgebied van Torenvalken vergelijken met dat van het open agrarisch gebied in tijd (per maand) en ruimte (dichtheden). Volgens onderzoek in West-Frankrijk van Meunier et al. 2000 zijn brede wegbermen vooral aantrekkelijk vanwege de uitkijkposten die muizenetende roofvogels als uitvalsbasis kunnen gebruiken. Mogelijk vormt het schrale grasland van wegbermen ook een muizenrijker biotoop dan regulier agrarisch gebied, maar dat is met deze telling niet aan te tonen. Torenvalken verblijven vermoedelijk vooral in het najaar en de winter langs wegbermen, maar het jaarpatroon is nog niet goed bekend. Ook vallen er weleens verkeersslachtoffers, zij het minder vaak dan bij uilen (zie bijvoorbeeld Grotenhuis & Quené 1993). 

Meedoen met de telling

Je kunt de telling uitvoeren vanuit een rijdende auto. Als bestuurder tellen is uitdrukkelijk niet de bedoeling omdat dit onveilig is. Bijrijders kunnen de telling uitvoeren en de gegevens invoeren. Aanmelden voor de telling is niet nodig. Iedereen met een account bij Sovon kan via de app Avimap meedoen via de aparte projectinvoer Waar bidt de Torenvalk? De torenvalktellingen zijn terug te vinden en aan te passen in het portaal van LiveAtlas op portal.sovon.nl. Achteraf je telling via de website invoeren is niet mogelijk, omdat dan de precieze route en snelheid ontbreken.

Hoe tel je?

• Tel niet als bestuurder omdat dit onveilig is, maar laat je passagier(s) de telling doen en invoeren.
• Start de telling op het moment dat je daadwerkelijk uit de auto om je heen gaat kijken. Meestal is dat als je de snelweg opdraait of de provinciale weg oprijdt. Tel alleen vanaf snelwegen of provinciale (N-)wegen.
• Een telling is minimaal 5 kilometer lang.
• Tel bij voorkeur langere stukken; een maximale lengte is er niet. Houd je focus wel op de telling en sluit deze af als goed rondspeuren niet meer mogelijk is.
• Stop de telling als je van de doorgaande weg afgaat en bijvoorbeeld in de bebouwde kom terecht komt.
• Voer iedere waargenomen Torenvalk in op de zo nauwkeurig mogelijk bepaalde locatie van de vogel. Vul het gedrag in (bijvoorbeeld: Uitkijkpost (zittend) ) en optioneel ook informatie over het geslacht. Ook vogels die verder van de weg te zien zijn, voer je in.
• Buizerds kun je ook invoeren. Als je die ook bijhoudt, voer ze dan allemaal in.
• Zie je een dode Torenvalk of Buizerd langs de weg liggen? Kies bij details dan voor Verkeersslachtoffer.
• Tel alleen bij redelijk goed weer (niet bij harde regen, mist etc.) en als het zicht goed is.
• Tel alleen bij voldoende daglicht, dus na de ochtendschemer en voor de avondschemer.
• Tel zo vaak als je wilt en op zo veel mogelijk verschillende wegen als je wilt. Herhaalde tellingen op hetzelfde traject zijn extra waardevol. Tel bijvoorbeeld wekelijks of maandelijks dezelfde route.
• Rijd niet harder dan de toegestane maximum snelheid. Ga niet onnodig zacht rijden en veroorzaak geen onveilige situaties. 

Kleedgegevens

Eventueel kun je details over de Torenvalk invullen. Volwassen vrouwtjes, jonge vrouwtjes en jonge mannetjes hebben een verenkleed dat nauwelijks van elkaar is te onderscheiden. Alleen volwassen mannetjes zien er duidelijk anders uit, met een blauwgrijze kopkap en egaal grijsblauwe bovenstaart met een zwarte eindband. Voor meer (Engelstalige) details, zie deze pdf.

In de meeste gevallen zul je al rijdend niet kunnen zien welk geslacht en welke leeftijd de vogel heeft. Vul dan Onbekend in bij details. Jonge vogels en vrouwtjes voer je in als Vrouwkleed. 

Foto's hieronder: Hans Gebuis. Boven: volwassen mannetje. Linksonder: eerstejaars mannetje. Rechtsonder: vrouwkleed, leeftijd onbekend