Het begin van het einde van salamanders?

De vuursalamander is een prachtige zwart-gele salamander, die in ons land alleen in Zuid-Limburgse bronbossen voorkomt. Door een nieuw ontdekte, mogelijk exotische schimmel is de vuursalamander in Nederland nagenoeg uitgestorven. De schimmel heet Batrachochytrium salamandrivorans (salamandrivorans betekent salamander-etende) en veroorzaakt de ziekte chytridiomycose.

In 2008 werden dode vuursalamanders gevonden, op zich niet bijzonder, want ook vuursalamanders hebben niet het eeuwige leven. Twee jaar later meldden waarnemers echter wel heel veel dode dieren, en tegelijkertijd zagen ze nauwelijks nog levende dieren.

Een nieuwe schimmel

Langdurig en intensief onderzoek bracht in 2013 aan het licht dat het een nieuwe schimmel is. Waar deze vandaan komt en hoe die hier is gekomen, is nog onduidelijk. Wel duidelijk is, dat de schimmel nu ook slachtoffers over de grens maakt. In België zijn recent twee gevallen ontdekt en ook daar zijn massaal dode vuursalamanders gevonden.

Desastreus

Of deze schimmel ook gevaarlijk is voor andere amfibieën is nog onderdeel van lopend onderzoek, maar dat is zeker niet onwaarschijnlijk. Als de schimmel zich verder verspreidt, kan dit dus desastreuze consequenties hebben voor salamanders in Europa, en mogelijk zelfs wereldwijd.

Pas op - help mee

Als natuurliefhebber maak je waarschijnlijk graag lange wandelingen door ongerepte natuurgebieden. Op deze manier kun je op twee manieren bijdragen aan B. salamandrivorans. Aan de ene kant kun je het verspreiden van de ene naar de andere locatie, aan de andere kant ben je de essentiële “ogen in het veld” om opvallende amfibieënsterfte op te merken en door te geven. Wandelingen, vakanties en bijzondere vondsten worden tegenwoordig veelvuldig gedeeld op de sociale media. Zie je dat iemand melding maakt van dode amfibieën, vraag dan of ze contact met RAVON opnemen!

Voorkom dat je ziektes verspreidt

Wil je voorkomen dat je deze, en misschien ook wel andere, ziekteverwekkers meeneemt naar het volgende wandel- of fietsgebied, zorg er dan voor dat je schoenen of fietsbanden goed gedroogd zijn voor je verder gaat. Laat ze het liefst een nacht staan, zonder modder, zodat ook het profiel goed kan drogen. Ga niet onnodig van de paden af, minimaliseer het gebruik van een schepnetje en laat ook dat goed drogen voor je naar de volgende plek gaat.

Meer informatie

RAVON is de kennisorganisatie voor reptielen, amfibieën en vissen. Meer informatie is te vinden op www.ravon.nl en www.sosvuursalamander.nl. Contact opnemen kan via a.spitzen@ravon.nl (Annemarieke Spitzen), via facebook (RAVON) of via twitter (@RAVON).