Grote Lijsters krijgen de kriebels

Dat de eerste zang van Grote Lijsters al voor de jaarwisseling gehoord kan worden, is niet uitzonderlijk. Het is een van de vroegst zingende vogels immers. Maar dit jaar zijn ze wel erg vroeg.

In de eerste drie weken van december 2015 zijn bijna dagelijks zingende Grote Lijsters gemeld via Waarneming.nl. In de eerste helft van de maand ging het per dag om 0-6 meldingen. Daarna stegen de aantallen tot soms wel 13 meldingen per dag. Even voor de vergelijking: in de eerste drie weken van december 2014 ging het om in totaal slechts 11 meldingen.

Extreem zacht winterweer

Dat heeft natuurlijk van doen met het extreem zachte winterweer van dit moment. Met nachttemperaturen die zelden onder de 10 graden uitkomen en temperaturen overdag tot 15 is het echte winterweer ver te zoeken. Bloeiende planten, stug doorgroeiend gras, vroege Hazelaars, knoppen aan sommige bomen en...zingende Grote Lijsters. Een heel verschil met een jaar geleden, al heerste ook toen bepaald geen Siberische toestanden.

Territoriale driften

In ons land lijken veel Grote Lijsters in de omgeving van de broedplaats te overwinteren. De voorlopige winterkaart van de Vogelatlas in wording (hier in gemodelleerde vorm) lijkt dan ook behoorlijk op de eveneens voorlopige broedvogelkaart. Grote Lijsters verdedigen hun territorium fel, in de broedtijd maar ook in de winter. Dan is het namelijk van belang om essentiële voedselbronnen te claimen: vrucht- en besdragende bomen en struiken. Bij koud winterweer is de drang tot territoriumafbakening waarschijnlijk een stuk minder heftig dan wanneer het leven je als Grote LIjster toelacht.

Toch nog even spannend

Wel nog even afwachten hoe de winter verder gaat verlopen. Het ziet er momenteel niet naar uit, maar streng winterweer kan nog altijd toeslaan. Dan kunnen de bij ons overwinterende Grote Lijsters het nog flink voor de kiezen krijgen. Na de winters van 1978/79 en midden jaren tachtig namen de aantallen in Zuidwest-Drenthe telkens af met rond 60%  (gegevens Arend van Dijk). Dat waren echter winters zoals we ze al een hele tijd niet meer gezien hebben.