Themanummer Wintervogels Noord-Holland

Het tijdschrift Tussen Duin & Dijk is gewijd aan de natuur in Noord-Holland, met een prominente plaats voor vogels. Nummer 4 van dit jaar bevat een verrassing: wintervogels in beeld gebracht.

Dat gebeurt aan de hand van veldwerk voor de Vogelatlas in de winters 2012/13 tot en met 2014/15 (met nog wat 'bezemwerk' daarna). De resultaten worden vergeleken met 1978-83, toen de vogels in heel Nederland jaarrond in kaart werden gebracht voor de Atlas van de Nederlandse vogels.

Zachtere winters

De winters zijn in de tussentijd gemiddeld een stuk zachter geworden, en dat is goed te merken. Noordelijke soorten worden tegenwoordig veel minder (Grote Zaagbek, Nonnetje) of zelfs amper (Bonte Kraai) meer gezien. Insectenetende zangvogels (Tjiftjaf, Vuurgoudhaan), maar ook een soort als de Waterral, zijn juist talrijker waargenomen.

Verparking van open landschap

Noord-Holland is lang niet meer zo open als het drie decennia geleden grotendeels was. De aanleg van groene nieuwbouwwijken en recreatieparken was ten voordele van standvogels als diverse spechten, Boomklever en vinken. In het resterende open landschap kregen Patrijs en Steenuil het moeilijk door landbouwintensivering.

Grootschalige trends

Internationale ontwikkelingen spelen uiteraard ook een grote rol bij de geconstateerde veranderingen. Blauwe Kiekendief, Ruigpootbuizerd, Velduil en Frater doen het slecht in de herkomstgebieden, of verleggen hun overwinteringsgebied, en dat levert afnemende waarneembaarheid in Noord-Holland op. Daarentegen is het succesverhaal van bijvoorbeeld Grote Zilverreiger, Krakeend en verschillende arctische ganzen niet bepaald aan deze provincie voorbij gegaan.

Soorten nader bekeken

Een groep van 35 soorten wordt apart besproken, waarbij de huidige verspreiding en de veranderingen ten opzichte van de jaren zeventig/tachtig in kaart worden gebracht. Een mini-Vogelatlas dus en een voorproefje van wat we kunnen verwachten als het landelijke boek over twee jaar (hopelijk) zal verschijnen, met overigens ook veel broedvogelgegevens.

Voor wie belangstelling voor een abonnement heeft (slechts 15 euro): kijk eens op de site van het tijdschrift.