Winterse Tjiftjaffen, wie hoort ze?

De Tjiftjaf is niet uitsluitend een zomergast. Iedere winter wagen er zeker honderden Tjifftjaffen de gok om in ons land te overwinteren. De PTT-telling is een mooi middel om hun overwinteren te volgen, maar ook de voorlopige kaart van de Vogelatlas geeft een mooi inzicht.

De zachte winter van 2015/2016 bood prima omstandigheden voor de winterse Tjiftjaf. En ook uit de voorlopige winterkaart van de Vogelatlas blijkt dat de soort lokaal een redelijk algemene overwinteraar kan zijn. Vooral in loofbos op kleigrond wordt de insecteneter gezien of gehoord. Uit een interessante analyse van Boele & Bergkamp (2005) blijkt dat Nederlandse tjijffen bij koud weer in november nog kunnen beslissen om weg te trekken. Maar de Tjiftjaffen die je in december nog hoort, zullen hier waarschijnlijk blijven hangen. Op hoop van een zachte winter.

Herkenning

Winterse tjiffen kunnen behoorlijk stiekem zijn. Ze scharrelen bij voorkeur rusteloos in de kruidlaag of laag in de struiken rond. Soms volgen ze een groepje mezen. De roep is de belangrijkste aandachtstrekker. Vooral bij zonnig winterweer kunnen ze hun heldere 'tjwiet' veelvuldig laten horen. 

Let op: er zijn ook Tjiftjaffen die van ver oostelijk komen: Siberische Tjijftjaffen, die egaal grijs gekleurd zijn en een weemoedig, eentonig 'ieep' laten horen. Wees daar bij overwinterende vogels extra alert op.