Oratie Ruud Foppen in teken van versterken citizen science

16 januari 2017 Nieuws

"Eén zwaluw maakt nog geen zomer, hoeveel dan wel?" Dat is de titel van de oratie van Ruud Foppen die hij vrijdag 20 januari ten gehore bracht tijdens zijn inauguratie als bijzonder hoogleraar Integrated Conservation Biology aan de Radboud Universiteit. 

Jaarlijks verzamelen duizenden enthousiaste vrijwilligers een veelvoud aan gegevens over de natuur in Nederland. ‘Als veldbiologen moeten we dat koesteren. Aan gegevens alleen hebben we echter niets. Analyse en interpretatie maken de inzet van vrijwilligers waardevol’, aldus Foppen, die als senior onderzoeker verbonden is aan Sovon Vogelonderzoek Nederland.

Citizen Science

Het gaat wereldwijd en ook in Nederland niet goed met veel planten- en diersoorten. Er is veel onderzoek nodig om te begrijpen wat er aan de hand is en om maatregelen te kunnen nemen. Tegelijkertijd moet worden vastgesteld dat er een gat is geslagen in de professionele veldbiologie. Dat gat is deels opgevangen door citizen science, mensen die een passie voor natuur delen en in hun vrije tijd waarnemingen en tellingen doen van planten en dieren.

Waarnemen, wetenschap en natuurbescherming

In zijn oratie heeft Foppen het over een 'gouden driehoek', bestaande uit waarnemen, wetenschap en natuurbescherming. Om vragen op het gebied van natuurbeheer en -bescherming beter te kunnen beantwoorden, is een integrale analyse van kennis via een wetenschappelijk gebaseerde aanpak noodzakelijk. Bijvoorbeeld analyses met gegevens van diverse soortgroepen tegelijk, en de samenvoeging van kennis van diverse onderzoeksdisciplines. Dat is het beoogde doel van de samenwerking tussen de Natuurplaza-partners en diverse universitaire vakgroepen, o.a. dierecologie en -fysiologie, op de campus van de Radboud Universiteit.

Van losse gegevens naar waardevolle informatie. Ruud Foppen wil middels een integrale analyse van kennis via een wetenschappelijk gebaseerde aanpak gegevens die zijn verzameld door vrijwilligers (citizen science) van nog grotere waarde laten zijn. Cartoon door Albert de Jong

 

Natuurplaza

De Natuurplaza-partners - die de bijzondere leerstoel van Ruud Foppen mogelijk maken - vertegenwoordigen o.a. meer dan 20.000 vrijwilligers en zorgen er voor dat gebruik kan worden gemaakt van meer dan 100 miljoen waarnemingen. ‘Door de grote en langjarige inzet van die duizenden vrijwilligers kunnen we steeds meer met de gegevens en dat is in een tijd waarin natuur en natuurbescherming onder druk staan van enorme waarde’, zegt hij.

Leerstoel

Ruud Foppen is sinds mei 2016 bijzonder hoogleraar ‘integrated conservation biology’ (geïntegreerde natuurbeschermingsbiologie) aan de Radboud Universiteit. Die leerstoel is mogelijk gemaakt door Natuurplaza, een samenwerkingsverband van vijf organisaties op het gebied van citizen science, natuurbeheer, -beleid en -bescherming: Sovon, RAVON, de Zoogdiervereniging, FLORON (Floristisch Onderzoek Nederland) en Stichting Bargerveen. Samen vertegenwoordigen de Natuurplaza-partners meer dan 20.000 vrijwilligers die gegevens verzamelen over de natuur in Nederland.