Mossels, Japanse oesters…en Scholeksters
Op 13 april promoveert Andreas Waser van het NIOZ op predatie van mossels in de Waddenzee. Bij zijn onderzoek keek hij niet alleen naar de predatie door vogels en krabben. Ook onderzocht hij het effect van de exotische Japanse oesters op de predatie van de inheemse mossels. Al snel rees de vraag hoe mosseleters zoals de Scholeksters omgaan met deze nieuwe voedselmix van mosselen en oesters.
Voor die laatste vraag werkte Waser samen met Sovon in het kader van het project Mosselwad. Mosselwad ging vooral over de overleving van de mosselbanken en binnen dat gegeven heeft Waser zich gericht op de predatoren.
De Japanse oester is een nieuwkomer in de Waddenzee. De exotische oester werd deze voor commerciële productie in Zeeland geïntroduceerd. In 1983 doken de eerste oesters in de Waddenzee op. Deze 'rifbouwer’ wist zich goed te handhaven, terwijl als gevolg van overbevissing de inheemse mossel juist een absoluut dieptepunt bereikte in de jaren 90. Herstel van mosselbanken werd na een visserijstop ingezet, maar liet lang op zich wachten.
Groot en minder mobiel
Japanse oesters kunnen tot wel 30 centimeter groot worden en flinke riffen vormen. Ze hechten zich permanent vast aan de ondergrond. Op zulke oesterriffen zijn ook mossels te vinden, die zich tijdelijk vasthechten. Die profiteren van zo’n rif doordat ze zich er goed kunnen verstoppen tegen predators. Bij gevaar kunnen ze vertrekken. Op gemengde oester/mosselbanken blijken mossels wel minder vlezig en in een slechtere conditie te zijn.
En de Scholekster dan?
Waser stelde vast dat de 'magere' mosselen op een gemengde schelpdierbank minder aantrekkelijk zijn voor de Scholekster. "Het kost een Scholekster relatief meer tijd om op gemengde banken voldoende voedsel te vinden", aldus Waser. "Pure mosselbanken hebben hun voorkeur, maar voor veel andere wadvogels maakt het geen verschil." Scholeksters blijken ook niet echt van oesters te houden, zeker niet van de grotere exemplaren, waarvan ze de schelpen niet kunnen openbreken. Voor de Scholekster is de Japanse oester dus geen profijtelijke nieuwkomer.
Minisymposium op 12 april
Ter gelegenheid van de promotie van Andreas Waser wordt op 12 april een minisymposium 'Restoration of shellfish beds’ gehouden bij het NIOZ op Texel. Als je het symposium wilt bijwonen, stuur dan vóór 6 april een e-mail naar meet@nioz.nl. De toegang is gratis.
