Brandganzen trekken sneller door klimaatverandering
Hoe reageren Arctische trekvogels op klimaatverandering? NIOO-onderzoeker Thomas Lameris onderzocht of brandganzen hun timing van voorjaarstrek en legdatum aanpassen aan vroegere voorjaren. Het wetenschappelijke tijdschrift Current Biology publiceerde donderdag 19 juli een artikel. Eén van de co-auteurs is Sovon-onderzoeker Bruno Ens.
Bron: Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW)
Het voorjaar begint steeds eerder op de toendra, de plek waar brandganzen broeden en hun jongen groot brengen. Door deze verandering in het klimaat missen brandganzen de voedselpiek die belangrijk is voor kuikens om snel te kunnen opgroeien.
Vogels die broeden in het poolgebied, zullen daarom eerder moeten beginnen met eieren leggen. Veel Arctische vogelsoorten zijn echter trekvogels en brengen de winter door in zuidelijke streken. Daar merken ze weinig van de snelle veranderingen in hun broedgebied.
Sneller vliegen
Toch blijken brandgazen zich wel degelijk aan te passen. Lameris heeft aangetoond dat de ze in warmere jaren sneller doorvliegen. Maar dat wil nog niet zeggen dat de problemen dan zijn opgelost: ze zijn namelijk nog steeds te laat.
Want ondanks de vroegere aankomst beginnen de ganzen niet veel eerder met broeden. Waarschijnlijk stellen ze het eieren leggen uit totdat ze genoeg lichaamsreserves hebben opgebouwd en dit blijkt nauw samen te hangen met de daglengte: een omgevingssignaal dat niet meeverandert met de opwarming van het klimaat.
Nog steeds mismatch
Voorlopig verandert er dus nog niet niets aan de 'mismatch' tussen het moment dat de kuikens uit het ei komen en de voedselpiek. In een vroeg voorjaar overleven er dus minder jonge ganzen.
Meer over de publicatie
- Artikel 'Arctic geese tune migration to a warming climate but still suffer from a phenological mismatch' (Lameris, T.K.; van der Jeugd, H.P.; Eichhorn, G.; Dokter, A.M.; Bouten, Willem; Boom, M.P.; Litvin, K.E.; Ens, Bruno J.; Nolet, B.A. - Current Biology)
- Meer over het onderzoek is te lezen op de website van het NIOO.