Vogelteller in de kijker: Nelleke van Dijk, allround Jaarrond Tuinteller

Nelleke doet vanaf oktober 2016 mee aan de Jaarrond Tuintelling. De lijst aan soorten tijdens deze zeven jaar tellingen wordt alsmaar langer en langer. Maar liefst 116 soorten vogels: van overvliegende Zeearend tot een vissende IJsvogel ter plaatse, 19 zoogdiersoorten waaronder de bunzing, 22 soorten dagvlinders, 18 soorten libellen, en 8 soorten reptielen en amfibieën zijn haar tuin rijk. Haar tuin verandert zo langzamerhand in een ware jungle voor steeds meer soorten.

Nelleke en Arjo van Dijk tellen de tuinvogels

Hoe het begon

In de jaren ‘90 zei ik tegen mijn schoonvader dat ik zijn vogelvoerhuisje zo leuk vond. Hij maakte als verrassing voor ons ook zo’n huisje. De beste man had twee linkerhanden, maar het resultaat voldeed prima.

Het vogelvoerhuisje werd met brood en restjes aardappel voor het keukenraam gezet en al snel verschenen de eerste vogels. Door regelmatig te voeren kwamen er steeds meer en wisten ze ons ook terug te vinden. Huismussen en Merels herkenden we wel, maar de mezen vonden we lastiger. Toen kwam de jaarlijkse Nationale Tuinvogeltelling van Vogelbescherming op ons pad en dat leek ons wel wat! Gewapend met een verrekijker, notitieblok en vogelboekjes telden wij een half uur lang de vogels bij het vogelhuisje. Zo leerden we steeds meer over de verschillende vogelsoorten.

Jaarrond tuintellingen in een tuin in ontwikkeling

Het tellen in de tuin was een leuke hobby en werd langzaam uitgebreid met een wekelijkse jaarrond tuintelling.

Het bleef niet bij de vogels. Naast een tuin om in te spelen voor onze vier kinderen werd het ook een plek om de natuur goed te bekijken. De vlinderstruik voor het keukenraam heeft daar zeker ook aan bijgedragen. Door deze struik zijn we ook begonnen aan vlindertellingen.

Onze tuin is groot omdat we vroeger een tuinderskas aan huis hadden. Sinds 2006 hebben we meer ruimte voor onder andere een moestuin, een vlindertuin, een wilde grasstrook, een gemengde haag met meidoorns, ligusters en Gelderse roos, meerdere gazons en borders en dat allemaal langs een sloot. Die sloot ligt weer naast akkers en over de dijk ligt een natuurgebied.

Het is een ‘compromissentuin’. Zelf ben ik liefhebber van wilde planten en dieren terwijl manlief, als gewezen tuinder en later hovenier, meer van de strakke lijnen en structuur is. Natuurlijk groei je in de loop van de tijd hierin naar elkaar toe. Mijn man is al jaren gestopt met het gebruik van bestrijdingsmiddelen , het wieden doen we nu met de hand of helemaal niet. Inheemse planten hebben de voorkeur. Zelfs brandnetels langs de slootkant mogen blijven staan. Alles wordt uit de kast getrokken om maar meer vogels, vlinders, bijen en insecten in de tuin te krijgen. De tellingen zijn dan ook ietwat uit de hand gelopen...

Naast vogels ook de nachtvlinders tellen

Sinds 2015 hebben we een nachtvlinderval in de tuin en tellen we, na een aantal opstartjaren, nu ook nachtvlinders voor de Vlinderstichting.

Onze interesse voor vogels is uiteraard altijd blijven bestaan. Het vogelvoerhuisje is al diverse malen vernieuwd en uitgebreid met pindakaaspotjes, we hebben vetbollenhouders opgehangen, en noem het maar op.

In de zomer voeren we niet. Dan loop ik vooral in de tuin met een camera om en de telefoon in de hand. Zeker sinds wij van de boswachter hier in de buurt van de app Merlin Bird ID vernomen hebben. Wij zijn beiden niet zo auditief, we zijn ook al wat op leeftijd, dus dan worden de hoge tonen steeds minder, maar met deze app gaat er een nieuwe wereld voor ons open. Zo gaandeweg herken ik nu ook wat meer vogels aan het geluid!

Voor ons is het in kaart brengen van de natuur erg belangrijk. We doen ons best om met veel tellingen mee te doen. Zonder de natuur zijn wij als mens namelijk nergens, dat wordt wel eens vergeten. De Jaarrond Tuintelling, zeker na onze laatste ‘modernisering’, is heerlijk om aan mee te doen. Een rondje door de tuin met Merlin app, vogels zien en tellen bij de vogelvoerplek tijdens het ontbijt, dag- en nachtvlinders in kaart brengen, libellen en amfibieën leren herkennen... De app ‘Obsidentify’ helpt ons daar ook erg mee.

Tellen voor de wetenschap in je eigen tuin

Het tellen is bijna een dagtaak, gelukkig zijn wij met pensioen. Dankzij de vele tijd kunnen we dagelijks één of meer rondjes door de tuin lopen (tijdstiptellingen). Als wij tussendoor iets zien dan wordt dat genoteerd voor de weektelling.

Zien we wel eens iets bijzonders? Nou en of! Afgelopen jaar waren er twee echt memorabele momenten. We zagen de op een na grootste Nederlandse vogel, de Zeearend, vliegen boven onze tuin en een van de kleinste vogel van Nederland, het Vuurgoudhaantje, scharrelen door de meidoornhaag. Maar ook de IJsvogel en de Rode Patrijs, waarschijnlijk ontsnapt, zijn bijzonderheden in onze tuin. Overigens gaat niets boven het Winterkoninkje dat zich met zijn eigenwijze staartje ineens weer laat zien, of een Sperwer die zich rustig laat fotograferen terwijl het vogelvoerhokje voor hem ineens een heel andere betekenis krijgt.

Er wordt gekeken (door de verrekijker), met de camera gepoogd de vogels te vangen en met enthousiasme genoteerd voor de Jaarrond Tuintelling. Zo komen we als mens in ons eigen tuin steeds meer te weten over de fauna in onze omgeving. We leren elke dag tijdens de tellingen.

Ook meedoen?

Vind je het ook leuk om in je eigen tuin een wereld voor je open zien gaan, doe dan ook mee aan Jaarrond Tuintelling! Je kunt je aanmelden als waarnemer en je eigen tuin als telgebied aanmaken. Kijk hier voor meer informatie over Jaarrond Tuintelling.