Weidevogels stabiel in reservaatgebieden

Met veel boerenlandvogels gaat het al decennia lang slecht in Nederland. Daarom wordt al sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw geïnvesteerd in agrarisch natuurbeheer voor weidevogels in het boerenland. Daarnaast zijn er reservaten waar het beheer speciaal is gericht op het behoud van weidevogels. Deze natuurgebieden zijn vaak in eigendom van terreinbeherende organisaties. Sovon bekeek de trends in aantallen van weidevogels in de laatste tien jaar in deze gebieden, om te beoordelen of het ze daar beter vergaat dan in regulier boerenland.

Voor zes soorten ‘algemene’ weidevogels (Slobeend, Kuifeend, Scholekster, Kievit, Grutto, Tureluur) blijkt dat in algemene zin inderdaad het geval. Dat concluderen we op basis van de gecombineerde trend die is afgeleid uit herhaalde tellingen van territoria in het broedseizoen. De stand van deze weidvogels is in reservaatgebieden sinds 2009 gemiddeld stabiel gebleven.

Variatie tussen soorten

Tussen individuele soorten is van enige variatie sprake. Grutto en Kievit doen het in reservaten relatief beter dan in graslanden met agrarisch weidevogelbeheer en reguliere graslanden. De Grutto neemt er minder sterk af en de Kievit neemt zelfs toe, terwijl deze elders afneemt. Ook Tureluur en Slobeend zijn sinds 2009 in reservaten toegenomen.

Gecombineerde trend (Multi Species Indicator) van zes typische weidevogels in reservaatgebieden. Illustraties: Elwin van der Kolk

Agrarisch natuurbeheer

De gemiddelde trend van weidevogels in graslanden met agrarisch natuurbeheer is de afgelopen tien jaar verder afgenomen, bijna net zo sterk als in regulier boerenland. Alleen de Scholekster doet het beter in beheerd gebied. Een paar jaar geleden is daarom een nieuw stelsel in het leven geroepen om de effectiviteit van agrarisch weidevogelbeheer te verbeteren, het ANLb. Het is nog te vroeg om te kunnen beoordelen in hoeverre dit is gelukt.  Dit wordt met de jaarlijkse beleidsmonitoring op initiatief van de provincies op de voet gevolgd door Sovon.

Gecombineerde trend (Multi Species Indicator) van dezelfde zes weidevogelsoorten in gangbaar grasland (boven) en beheerd grasland (onder). Beiden laten een matige afname zien.

De analyse werd uitgevoerd door Sovon Vogelonderzoek Nederland in opdracht van het Wereld Natuur Fonds. Lees hier het rapport.

Grutto's nemen in weidevogelreservaten minder snel af dan daarbuiten. Hier een vrouwtje in het Zuid-Hollandse reservaat Donkse Laagten. In gebieden met agrarisch natuurbeheer daalt de Gruttostand jaarlijks nog met zeker 1,5%. Foto: Albert de Jong