Watervogelteller in de kijker: Anneke Stegenga

De Oostelijke Vechtplassen is een groot N2000 gebied dat onder andere is aangewezen voor winter- en trekvogels. Een belangrijk wetland dat niet makkelijk te tellen is. Moerasbossen met kleinere en grotere wateren geven een slecht zicht op het gebied vanaf de rand. Anneke Stegenga gaat er maandelijks in haar elektrische boot op uit om alle watervogels in de Kortenhoefse Plassen in kaart te brengen. Geen slootje wordt overgeslagen. Het is elke maand weer een nieuw avontuur.

Anneke Stegenga telt watervogels vanaf haar bootje

Mijn naam is Anneke Stegenga en ik woon in Kortenhoef. Rond ons huis liggen de Kortenhoefse Plassen. Een prachtig waterrijk moerasgebied maar is per voet, fiets of auto bijna niet de bekijken. Alleen aan de randen of langs de bebouwing is het gebied toegankelijk maar slecht te bezien. Je moet er dus echt in met de boot om een beeld te krijgen van de vogels. Het gebied is een echt veengebied dat door turfafgravingen in het verleden gevormd is.

Aan welke tellingen doe je mee?

We hebben een houten boot liggen in de haven Moby Dick in Kortenhoef. Drie jaar geleden ben ik begonnen met de watervogeltellingen. Vanaf september tot en met april ben ik maandelijkse een ochtend of een middag met de boot te vinden in de Kortenhoefse Plassen om daar alle watervogels en andere vogels te tellen.

Met de roeispanen of de elektrische motor leg ik een route door het hele gebied af. Mijn telescoop staat in de boot op een statief. Om te voorkomen dat deze in het water valt, klap ik de statiefpoten niet uit. Met de verrekijker om mijn nek en de telefoon op een van de bankjes voer ik rechtstreeks de aantallen en de locatie van de vogels in op AviMap. Af toe lig ik even stil om aan het einde van de sloot de eenden te tellen. Tijdens deze maanden is er bijna niemand meer te vinden op het water. Ik kom tijdens de tellingen helemaal tot rust en let op elke vogel die opvliegt of een geluidje maakt.

Waarom is tellen belangrijk?

Het is gewoon fantastisch om maandelijks met de boot op pad te gaan in het natuurgebied. Het onverwachte en de stilte tegelijk tijdens de tellingen.

Naast dat ik er zelf heel veel plezier in heb, vind ik het belangrijk dat ik met mijn telinspanningen een verandering kan signaleren in het gebied. Met harde cijfers van de vogelstand kan het gebied beter beschermd worden. Voor mij is het een kleine inspanning, maar het levert wel veel data op. Op deze manier kan ik een bijdrage leveren om het natuurgebied in kaart te brengen.

Na het recreatieseizoen, dat ongeveer start in mei en eindigt in augustus, maken andere vogels gebruik van dit gebied. Grote groepen Krakeenden en Meerkoeten foerageren en op de waterplassen en kunnen dan ongestoord hun gang gaan. In de wintermaanden zijn Grote Zaagbekken en Brilduikers aanwezig, al duikende naar vis.

Het mooiste dat ik me nog van een telling kan herinneren is dat het ineens heel mistig werd en plotseling vlogen er een aantal Grote Zaagbekken over me heen. De snelle vlucht en het slanke postuur sneden dwars door de mist.

Van inspiratie naar inspirerend voor andere

Elke telling is voor mij weer een inspiratie. De bewustwording van de schoonheid van de wereld. Natuur en de stilte geven mij inspiratie.

Ik probeer dit ook aan andere mensen in mijn omgeving door te geven door enthousiast over mijn tellingen te vertellen. Zo probeer ik mensen te inspireren om ook tellingen te gaan starten. Vogels tellen in een vast gebied is leuk, leerzaam en belangrijk.  

Wat is je leukste of mooiste waarneming?

Die heb ik niet echt, ik vind gewoon alle vogels leuk. Maar als ik er dieper over nadenk is de Watersnip denk ik mijn favoriete vogel. Het onverwachte van deze soort maakt hem spannend. Als ik met mijn stille boot in alle rust en niets vermoedend voorbij vaar, heeft de Watersnip mij al ontdekt. En ineens, geheel onverwachts, vliegt de Watersnip vlak voor mij op met het kenmerkende raspende geluid. Mijn hartslag komt tot rust na het schrik effect.

Tips voor tellers en voor Sovon

Voor de beginnende teller in een boot: kleed je extra dik aan als je op pad gaat! En als je denkt dat je voldoende aan hebt, doe dan nog een jas aan want het kan echt koud worden als je in de boot stil zit. En voor Sovon: probeer de gebieden soms wat logischer vanuit de teller in te delen. In mijn telgebied ligt een vaart die vanaf een fietspad geteld zou kunnen worden geteld. Ik moet er helemaal voor heen varen terwijl dit dus makkelijk vanaf de weg kan worden geteld.

Ook meedoen?

In de Oostelijke Vechtplassen zoeken we nog tellers voor de maandelijkse watervogeltelling. Maar ook in andere gebieden zoeken we nog tellers. Als je het leuk zou vinden om ook mee te doen kun je je aanmelden voor een van de gebieden. Kijk dan even hier – en zoom in naar gebieden waar jij zou willen gaan tellen. Meld je aan door op het gebied te klikken.