Scholeksters met zenders uitgerust

Op Vlieland zijn recent 19 Scholeksters uitgerust met zogenaamde UvA BiTs-trackers. Zenders die de verplaatsingen en het gedrag van de vogels nauwkeurig registeren. De zendervogels horen bij het onderzoeksprogramma CHIRP, waarin verschillende instituten samenwerken om de achteruitgang van de Scholekster te onderzoeken. 

Medewerkers van Sovon en het NIOO-KNAW begonnen afgelopen najaar met het vangen, ringen en 'zenderen' van Scholeksters op de Vliehors, de uitloper van Vlieland. Henk-Jan van der Kolk (promotieonderzoeker): "We doen onderzoek naar de omstandigheden in de overwinteringsgebieden van Scholeksters. Bijzondere aandacht hebben we voor het effect van directe verstoringen door boten, vliegtuigen en recreanten op het gedrag van Scholeksters. De Vliehors is een belangrijk overwinteringsgebied doordat de hoge zandplaten met hoogwater rustplaatsen bieden voor wadvogels. Tijdens hoogwater zitten er dan ook duizenden Scholeksters. Daarnaast zijn de mosselbanken voor de kust van de Vliehors belangrijke voedselbronnen.

Zendervogels

Voor het onderzoek worden er in deze en komende winters tientallen Scholeksters met kleurringen en UvA-BiTs-zenders uitgerust. Hierdoor kunnen we individuele vogels volgen. Dat levert informatie op over vliegbewegingen en gedrag. Door het verzamelen van deze gegevens komen we veel te weten over Scholeksters en kunnen we allerlei vragen beantwoorden. Bijvoorbeeld: welke verstoringen hebben het meeste impact op het eetpatroon van Scholeksters? Zijn ze plaatstrouw of maken ze juist gebruik van veel verschillende rustplaatsen en voedselgebieden? Dankzij de moderne UvA-BiTs-zenders kunnen we onderzoeken of activiteiten als kokkelvisserij en luchtmachtoefeningen invloed hebben op het gedrag van de vogels. De vogels hebben geen last van de zender op hun rug. Gedurende het onderzoek hopen we zo een steeds beter beeld te krijgen van de moeilijkheden die Scholeksters in de winter in de Waddenzee ondervinden. En in welke mate deze moeilijkheden gevolgen hebben voor bijvoorbeeld het broedsucces van de vogels." De Scholekster staat inmiddels bekend als een soort die in snel tempo in aantal afneemt (-5% per jaar).

Meer informatie…

Het onderzoek aan Scholeksters zal tot en met de winter van 2019 duren. Het onderzoek op de Vliehors maakt deel uit van een groter onderzoek met de naam CHIRP. Het scholeksteronderzoek wordt uitgevoerd door partners van het CAPS. Deltares, de Luchtmacht, NAM, provincie Fryslan, Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer en Vogelbescherming ondersteunen het project.

Installeren van een ontvangststation voor de signalen van de zendervogels op de Vliehors. Foto: Henk-Jan van der Kolk