Jonge Torenvalken zwermen uit
De afgelopen week is een spannende tijd aangebroken voor jonge Torenvalken. Op een enkeling na hebben ze het nest verlaten en nadat ze twee of drie weken in de buurt van het nest hebben verbleven, gaan ze nu één voor één op verkenning uit.

Van een aantal jonge Torenvalken kunnen we die eerste omzwervingen in detail volgen. Dit voorjaar werden namelijk in 15 nestkasten in het Groene Hart en de Achterhoek in totaal 59 jonge Torenvalken uitgerust met een kleine ICARUS zender door onderzoekers van Sovon en Wageningen Environmental Research. Via de Animal Tracker app kun je bijna live zien waar de jonge valken zich ophouden.
Binnenlandse vluchten
Ongeveer een kwart van de gezenderde jonge Torenvalken heeft op dit moment de geboortegrond verlaten en een aantal van hen heeft al honderden kilometers afgelegd. Opvallend genoeg vinden de eerste verkenningstochten allemaal nog plaats binnen Nederland. De jongen uit het Groene Hart vertrekken in alle richtingen, maar de vogels uit de Achterhoek vliegen tot nu toe allemaal eerst richting het noordwesten. Via Flevoland zijn er al een paar beland in Friesland en ééntje zit zelfs al op Texel! Een jonge valk uit het Groene Hart maakte en omzwerving door de provincies Noord-Brabant, Gelderland, Utrecht en Zuid-Holland en zit nu in Zeeland. Een ander vloog pal west tot de kust bij Hoek van Holland, vertrok vandaaruit richting het noorden en zit nu in de kop van Noord-Holland.

Dispersie en overleving
Het zenderproject moet meer kennis opleveren over de dispersie en overleving van Torenvalken, met als uiteindelijk doel om ze effectiever te kunnen beschermen. Waar gaan de jonge Torenvalken straks broeden? Hoe trouw zijn ze aan hun broedlocatie? Wanneer vindt de meeste sterfte plaats? Deze en meer vragen worden beantwoord binnen een groot Europees onderzoek van het Max Planck Institute of Animal Behavior waarbinnen vele honderden Torenvalken worden gevolgd. De Nederlandse insteek binnen dit project sluit daarnaast naadloos aan op het Jaar van de Torenvalk. Eén van de net uitgevlogen Torenvalken liet al pijnlijk duidelijk zien dat de eerste omzwervingen niet zonder risico zijn: op de tweede dag na het vertrek van een jong vrouwtje uit Mijdrecht verloren we het contact met de zender in de omgeving van Hoorn, een signaal dat de vogel hoogstwaarschijnlijk dood is. De komende weken zullen we zien hoe goed de andere onervaren jonge vogels zich staande weten te houden.
Erik Kleyheeg
Senior onderzoeker