Historisch overzicht jacht en bestrijding vogels

Jan de Rijk weet veel van vogels maar ook van historie. Een mooie combinatie om, met veel graafwerk, de jacht op vogels in een historische context te onderzoeken.

Hij promoveerde onlangs op dit onderzoek aan de Vrije Universiteit Amsterdam en vatte zijn bevindingen samen in een boek van 285 pagina’s.

Bronnen en periode
Het onderzoek bestrijkt de periode 1500-1920. Om een historische reconstructie te maken, zijn meer dan duizend geschreven bronnen geraadpleegd: regionale wetten, kranten, jaarverslagen, vroege vogelboeken enzovoort.

Bejagen en bestrijden
De helft van de vogel­soorten werd bejaagd en ongeveer 10% werd bestreden. Jagen werkte deels beschermend. De adellijke jagers verboden alle andere mensen om te jagen. Ze beperkten de vangmiddelen en de jachttijden. Zonder die bescherming zouden, volgens Jan, 12-16 voor Nederland karakteristieke vogelsoorten zijn verdwenen.

Wisselende bestrijding
Soorten die werden bestreden, hadden daarvan nadeel. Tot de Franse tijd werd een effectieve bestrijding belemmerd door jachtregels, daarna kwam intensievere bestrijding op. Vanaf 1860 werd voor kraaiachtigen en roofvogels intensieve bestrijding ongewenst gevonden, omdat deze vogels voor de landbouw ook nuttig kunnen zijn. Desalniettemin zijn grote aantallen kraaiachtigen en roofvogels tot in de 20e eeuw gedood.

‘Oogsten’ en overheid
Aparte hoofdstukken gaan o.a. in op de rol van het ‘oogsten’ van moerasvogels in oude Hollandse kolonies of van weidevogels, en op de rol van de overheid bij de bestrijding van kraaiachtigen en roofvogels.

Verkrijgbaarheid
Het boek is als paperback verkrijgbaar via uitgeverij Anoda.