Dode Grote Zilverreigers op slaapplaatsen

Dode Grote Zilverreiger gevonden? Met deze oproep hebben we tellers van slaapplaatsen van deze soort in januari benaderd naar aanleiding van meldingen van diverse stormslachtoffers. 16 slaapplaatsen werden gecontroleerd.

Op 3 én 18 januari raasde er een zware storm over het land. Op 3 januari was er vooral veel ongemak en schade in het noordwesten van het land en op 18 januari in het midden. Bij de eerste werden vier dode Grote Zilverreigers gevonden onder een slaapplaats en bij de tweede één. Dit wierp de vraag op zijn dit incidenten of is dat op meer locaties gebeurd. Op 18 januari is een mail gestuurd naar alle slaapplaatstellers van Sovon van de Grote Zilverreiger.

Resultaat

We ontvingen reactie over  reacties gecontroleerde 16 slaapplaatsen. De verdeling over de provincies is: Groningen 1, Friesland 1, Drenthe 1, Overijssel 4, Gelderland 2, Noord-Holland 2, Zuid-Holland 1 en Zeeland 4. Op geen van deze slaapplaatsen werden dode vogels gevonden. Bij zes slaapplaatsen werd aanvullende informatie gegeven over gedrag. Gemeld is dat de vogels tijdens de storm kiezen voor een andere slaaplocatie (niet in bomen zoals normaal) maar meer in de luwte en vaak dichter bij of op de bodem. Op twee locaties is melding gemaakt van omgewaaide bomen op de slaapplaats.

Verslag

Een beeldend verslag ontvingen we van Warner Jan de Wilde. Hij doet verslag van een slaapplaats waargenomen langs de IJssel bij Zutphen:

Bij de storm twee weken geleden op 18-1 bleven alle Grote Zilverreigers (40) gewoon op de uitvliegtijd op stok. Ze gingen zelfs (2 uur voor hoogtepunt storm, overdag) veiliger en lager vlak boven het water zitten. Echter toen de storm te gewelddadig werd en er bomen begonnen om te vallen vertrokken de vogels ongelijkmatig. Meesten klapten achteruit door de wind het bos uit. Daarbij heb ik niet gezien dat er doden vielen, maar dat is wel aannemelijk (geen meldingen ontvangen). Zelfs een Buizerd rolde voor mijn ogen vlak voor de landing in de wei ruggelings met zeker 80 km per uur door de wei en strandde gehavend in het struweel aan de rand van de weide. Vier vogels bleven tot na de storm in het slaapbos en hielden goed stand.

Dode exemplaren

De vijf gevonden dode exemplaren in januari zijn zeer waarschijnlijk stormslachtoffers. Zowel de vogels die op 4 januari werden gevonden in de Herwijnse eendenkooi en op 18 januari bij Montfoort vertoonden gebroken poten en vleugels. Er werden net na de stormen geen andere meldingen van dode Grote Zilverreigers gedaan via de invoer van zijn niet ontvangen tijdens of direct na de stormen. Op waarneming.nl lijkt een melding op 19 januari in Duivensche Broek ook het vermoeden van een stormslachtoffer te hebben (op basis van de foto).

Discussie

De resultaten suggereren dat de storm geen flinke slachting heeft veroorzaakt onder de Grote Zilverreigers. De locaties met stormslachtoffers liggen relatief dicht bij elkaar (28 km afstand) en in deze regio was op beide dagen een opvallende concentratie van een hoge maximale windstoot (KNMI-berichten). Grote Zilverreigers slapen dikwijls samen met Aalscholvers en Blauwe Reigers, maar geen van de waarnemers heeft van die soorten dode exemplaren gevonden. Ook op sovon.nl en waarneming.nl zijn in die periode geen meldingen van deze soorten ontvangen die op slachtoffers van storm wijzen. Dat Grote Zilverreigers meer slachtoffer zijn van zware (ruk)winden komt waarschijnlijk door de verhouding gewicht en vleugellengte. Grote Zilverreiger zijn relatief licht in gewicht (900-1000 gram) met een vleugellengte van 155 cm. Bij de Blauwe Reiger is dat 1500 gram en 185 cm en bij Aalscholver 2300 gram en 145 cm. Grote Zilverreigers lijken daarmee windgevoeliger dan de andere beide soorten. Dat is ook mooi te zien op het filmpje van René Oosterhuis opgenomen bij windkracht 5-6. 

Geef je dode dieren door

In de afgelopen dagen ontvingen we veel mail en telefoon over dode vogels door de vorst. De meest bijzondere was wel de ingevroren IJsvogel. Als je het doorgeeft geeft ons dat meer inzicht in vogelsterfte. In verdachte gevallen worden vogels onderzocht op ziektes. Geef vondsten van dode vogels door via de meldpagina.

Dank gaat uit naar: Harry Fabritius, Chris Heideveld, Bauke Homma, Charlotte Matthijsse, René Oosterhuis, Johan Poffers , Yvonne Rabe, Henk Ruiter, Jan Schoppers, Piet Solleveld, Marian Sponselee, Warner Jan de Wilde en voor het doorgeven van de windslachtoffers Peter de Boer en Hans van Heijningen.